Best Practice: Wormen als motor voor een circulaire economie

Bureau 7TIEN 

Bureau 7TIEN ondersteunt overheden en andere organisaties met het realiseren van hun duurzaamheidsambities. Meestal is dat in de vorm van het ondersteunen van beleidsontwikkeling of -evaluatie. Hun werk richt zich op thema’s als klimaatadaptatie, circulaire economie, biodiversiteit, energietransitie en klimaatmitigatie. De 17 Sustainable Development Goals vormen daarbij het morele kompas. Door te investeren vanuit hun eigen impactfonds, dat jaarlijks wordt gevuld met 25 procent van de winst, maakt Bureau 7TIEN tastbaar dat duurzaamheid niet alleen een adviesvraagstuk is maar ook een verantwoordelijkheid die je zelf draagt. 

StadsWormerij 

De StadsWormerij in Amersfoort zet groente-, fruit- en etensresten om in hoogwaardige vermicompost. restaurants, supermarkten, cateraars en kantoren leveren hun afvalstromen aan, waarna miljoenen wormen deze omzetten in schone compost. Daarmee worden lokale kringlopen gesloten, wordt de bodem versterkt en ontstaat een duurzaam alternatief voor kunstmest. 

Na een pilotfase van drieënhalf jaar werkt de StadsWormerij nu aan een nieuwe productielocatie in Amersfoort, waar de verwerking van organisch afval verder wordt opgeschaald. Het doel: semi-geautomatiseerde verwerking die laat zien dat circulaire kringlooplandbouw ook op stedelijk niveau haalbaar is. 

De samenwerking tussen Bureau 7TIEN en de StadsWormerij 

De samenwerking begon in 2023 toen Bureau 7TIEN in Amersfoort onderzoek deed naar bedrijfsafval. Daar kwamen ze de StadsWormerij tegen, een initiatief dat aantoonde hoe afvalstromen lokaal én duurzaam benut kunnen worden. Omdat het project tegen juridische barrières aanliep – zo worden compostwormen in wetgeving nog gezien als vee – besloot Bureau 7TIEN hun kennis en ervaring in te zetten. 

Sindsdien ondersteunt Bureau 7TIEN de StadsWormerij met financieel, juridisch en organisatorisch advies. Denk aan het opstellen van een rendabele businesscase, gesprekken met de gemeente over een nieuwe locatie en begeleiding bij het aanvragen van een omgevingsvergunning. In 2024 werd 314 uur aan ondersteuning geleverd tegen een maatschappelijk tarief van 40 uur, goed voor een bijdrage van 12.560 euro, gefinancierd via het impactfonds van Bureau 7TIEN. 

Volgens Jesse de Graaff van Bureau 7TIEN is dat essentieel:
“Het is waardevol om onze ervaring in te zetten voor een circulair initiatief als de StadsWormerij. Zulke pionierende projecten zijn onmisbaar voor de duurzame transitie. Duurzame initiatieven mogen niet vastlopen op goedbedoelde wetgeving. Toch is het voor initiatiefnemers vaak lastig om hun weg te vinden in het juridische en bestuurlijke landschap.” 

Edgar van Groningen van de StadsWormerij beaamt dit:
“Compostwormen verwerken organisch afval effectiever dan industriële composteerinstallaties. Het is een gemiste kans dat de Nederlandse wetgeving daar nog geen ruimte voor biedt. Ik had nooit verwacht dat het zó lastig zou zijn om iets op te zetten waarvan iedereen aanvoelt dat het bijdraagt aan een circulaire samenleving. Zonder Bureau 7TIEN was ik allang gestopt.” 

Conclusie 

De samenwerking tussen Bureau 7TIEN en de StadsWormerij laat zien dat maatschappelijke impact meer is dan alleen mooie woorden. Door juridische drempels te slechten, financiële ruimte te creëren en structurele ondersteuning te bieden, krijgt een circulair pioniersproject de kans om door te groeien. Daarmee wordt niet alleen voedselafval lokaal verwerkt, maar ook de bodem versterkt en de afhankelijkheid van kunstmest verminderd. 

Dit succesverhaal toont hoe advies en ondersteuning zélf duurzaam kunnen worden ingekocht. Laat je inspireren door dit voorbeeld en ontdek hoe ook jouw organisatie via partnerschappen kan bijdragen aan een circulaire economie waarin pioniers de ruimte krijgen om te bloeien.