Zoek in de market
Selecteer een branche
Zoekterm
Hoe kun je maatschappelijk inkopen als je ondernemer bent in het midden- en kleinbedrijf? Voor uitgebreide en langdurige inkooptrajecten ontbreekt namelijk vaak de tijd, energie en capaciteit. Boekhoudkantoor RS Finance laat zien dat het ook veel simpeler kan. Sinds kort wordt op de werkvloer namelijk koffie van sociale onderneming Gosling Coffee gedronken. Hoe is deze samenwerking tot stand gekomen? En wat levert die op?
RS Finance is in 2013 begonnen als een bedrijf aan de keukentafel. Inmiddels heeft het boekhoudkantoor 85 medewerkers en vestigingen in Amsterdam, Rotterdam en Purmerend. Zoals de naam al zegt, staan de financiën bij de onderneming voorop. Met teksten op de website als ‘Wij geloven dat de juiste financiële strategie het verschil kan maken in het succes van de ondernemer’ en ‘Cijfers zijn het fundament waarop we onze diensten bouwen’, wordt dat nog eens volop bevestigd.
Het is een beeld dat in eerste instantie haaks lijkt te staan op de insteek van sociale ondernemingen. Die zijn tenslotte impact first: hun maatschappelijke missie is hun fundament, terwijl de financiën vooral een middel zijn om daar invulling aan te geven. Toch speelt maatschappelijke waarde wel degelijk een rol bij RS Finance, zegt CEO en oprichter Arjan Schipperus.
“We zetten het niet nadrukkelijk op onze site. Maar een van de redenen waarom ik in dit vak zit, is om ondernemers te helpen een goede onderneming te runnen. Het mkb in Nederland zorgt voor 80% van de banen. Het zijn de plekken waar mensen elkaar ontmoeten, waar je een vak leert en waar je verschillende culturen tegenkomt. Wat dat betreft is ondernemerschap an sich belangrijk voor het functioneren van Nederland als maatschappij.”
“De menselijke maat zit van nature vrij sterk in het mkb”, vervolgt hij. “De mkb-ondernemer is altijd wel betrokken geweest bij de eigen omgeving: die sponsort de lokale voetbalvereniging of neemt eens iemand aan met een grotere afstand tot de arbeidsmarkt. Dat gaat alleen niet altijd via programma’s of trajecten.”
Ook op de werkvloer van RS Finance is de menselijke maat terug te vinden. Arjan: “We proberen altijd goed voor onze mensen te zorgen. Dat vinden we ook belangrijk in de omgang met onze klanten. Met ondernemers die alleen maar geld willen verdienen, ten koste van alles, willen wij geen zakendoen. Op dezelfde manier kijken we naar de leveranciers bij wie we inkopen – vooral lunch, koffie en schoonmaak, want verder kopen we niet zoveel in. Zo kijken we of het schoonmaakbedrijf waarmee we werken fatsoenlijk omgaat met de medewerkers die er in dienst zijn.”
“Daarnaast zijn we enthousiast over ondernemerschap in het algemeen. We willen vooral samenwerken met mensen die goed nagedacht hebben over wat ze doen en waarom ze dat op een bepaalde manier doen. Daarmee selecteer je in feite op kwaliteit. Je kunt wel voor een dubbeltje op de eerste rang willen zitten, maar dat ga je merken. Ik geloof in kwaliteit. Dat begint bij de mensen die een bedrijf runnen: zij vertalen dat naar de kwaliteit van het bedrijf zelf en naar de producten die eruit komen.”
“Zo kijken we ook naar onze eigen bedrijfsvoering. Dan werk ik liever samen met een ondernemer die persoonlijk betrokken is bij het product, dan een onderneming waarvan ik de mensen niet ken.”
Bonnie van Poortvliet is zo’n betrokken ondernemer. “Ik ben ooit als barista begonnen en doorgegroeid naar het inkopen en branden van groene koffiebonen. Daarbij merkte ik dat handelaren totaal niet transparant konden of wilden zijn over hoeveel de koffieboeren eraan verdienden. Ik dacht: kan dat niet anders? Kun je de bonen niet rechtstreeks bij de boeren inkopen, naar Nederland halen en hier branden en verkopen?”
Ja, dat kan. Bonnie richtte in 2016 Gosling Coffee op, een sociale onderneming die duurzame koffie levert aan kantoren, horeca en consumenten. Gosling Coffee koopt de koffiebonen rechtstreeks en tegen een eerlijke prijs in bij boeren in Oeganda, Rwanda, Peru, Ethiopië en Colombia. Daarnaast helpt het bedrijf de boeren met educatie en advies. Verder investeert Gosling Coffee ter plekke in sociale projecten. Zo wil de onderneming toekomstperspectief bieden aan zowel huidige als volgende generaties en zorgen dat de boeren een leefbaar inkomen verdienen. Inmiddels heeft de sociale onderneming vier mensen in dienst.
Volgens Arjan krijgen boekhouders te zien wat er in industrieën ‘aan de achterkant’ speelt. “We zijn ons heel bewust van de impact die koffiebonen hebben. De koffie-industrie staat erom bekend dat de marge blijft hangen bij de handelaren en de grote branderijen. De boeren die de bonen produceren, pakken maar een heel klein stukje van de winst.”
Terwijl goede koffie op de werkvloer volgens Arjan ‘best wel een dingetje’ is. “In ons vakgebied is het moeilijk om goede medewerkers te vinden. De mensen die je hebt, wil je dan ook een beetje verwennen. Daar hoort lekkere koffie bij.” Op de drie kantoren samen worden wekelijks dan ook zo’n 750 kopjes gedronken.
Op zoek naar zowel lekkere als eerlijke koffie, is RS Finance een aantal keren van leverancier gewisseld. “We hebben nooit bij de grote koffiebranderijen ingekocht. Maar ook de bekende speciaalzaken verkopen misschien één duurzaam merk, terwijl de rest van het aanbod dat niet is. Toch weet je van de duurzame koffie vaak ook niet waar die vandaan komt, want de franchisenemer kan er meestal relatief weinig over vertellen. Die heeft, flauw gezegd, een foldertje van de marketingafdeling gekregen en dat is het.”
Via een tip in zijn omgeving kwam Arjan in aanraking met Gosling Coffee. Hij nam contact op met Bonnie om – heel toepasselijk – eens koffie te gaan drinken.
Arjan: “Het leuke is dat je dan eerst de mens achter de ondernemer ontmoet. Je hebt de tijd om te praten en te horen hoe de onderneming tot stand gekomen is. Wij zijn niet zo groot dat we een heel due diligence-traject kunnen doen om te kijken waar die koffiebonen vandaan komen. Maar in dit geval kon ik iemand in de ogen kijken. Ik dacht: dit is een mooi verhaal, ik vertrouw dit en ik kan hier zaken mee doen.”
“We namen eerst een paar proefzakjes af”, vertelt Arjan. “De koffie van Gosling Coffee is vers en lekkerder dan een fabrieksproduct dat in hele grote volumes geproduceerd wordt. Maar uiteindelijk hadden we een variant geselecteerd die niet bij iedereen in het team in de smaak viel. Ik stuurde Bonnie een appje: ‘De koffie is toch niet helemaal wat we ervan hoopten.’ Twee weken later stonden er vier van onze mensen in de koffiebranderij. Hier konden ze zelf even contact maken met Bonnie en verschillende varianten proeven. Wat is er nou leuker dan dat? De lijnen zijn heel kort. Het is de charme en de lol van het werken met échte ondernemers die betrokken zijn bij de kwaliteit van wat ze leveren.”
Bonnie: “Dat geldt voor heel veel sociaal ondernemers. Ze zijn gepassioneerd over wat ze doen. Het zit in ze om wat stapjes extra te zetten en niet zomaar te denken: we zijn binnen, we leveren ons product en zoek het verder maar uit. Je wilt dan ook dat jouw afnemer er blij mee is en helpen waar je kunt.”
Arjan: “Je ziet dat er goed over het product nagedacht wordt. Vroeger kregen we koffie geleverd in wegwerpzakken. Die zijn me een doorn in het oog, want na iedere kilo gooi je weer een zak weg. Gosling Coffee levert de koffiebonen in tonnetjes van vijf kilo. De lege tonnetjes worden na gebruik weer opgehaald.”
Arjan zou het andere mkb’ers die willen verduurzamen aanraden om met hun koffie te beginnen. “Het is een heel makkelijke eerste stap om te zetten. Als je vanuit een inkopend bedrijf een verduurzamingsproces ingaat, worden vaak plannen opgetuigd met doelstellingen en wordt het heel groot. Maar als ondernemer heb je heel veel verantwoordelijkheden. Dat is vaak intens, waar dit nog eens bovenop komt. Dan is het heel fijn dat je kunt beginnen met je koffie, want daar hoef je geen heel plan voor op te stellen. Iedere ondernemer kan dit bij wijze van spreken volgende week geregeld hebben – misschien iets duurder dan de goedkoopste koffie, maar nog steeds betaalbaar.”
Bonnie heeft nog wel een tip: “Duurzaamheid is een containerbegrip en helaas doen veel bedrijven aan green- of socialwashing. Als je besluit te verduurzamen, stel aan potentiële leveranciers dan alsjeblieft de ‘doorvraag-vraag’. Waar komt het product vandaan? Wie produceert het en kun je eventueel met diegene in contact komen? Als je daar geen antwoord op krijgt, weet je al genoeg.”
Dat roept een andere vraag op: is er geen risico dat bedrijven met de inkoop van koffie makkelijk het onderwerp ‘duurzaamheid’ afvinken, terwijl ze er eigenlijk gewoon geen moeite in willen steken?
Bonnie: “De bedrijven die bij ons afnemen willen wel echt verduurzamen. Dat merken we vooral doordat ze vragen of we ook een leverancier voor thee of voor een koekje bij de koffie weten. Zo kunnen wij weer andere sociale ondernemingen helpen om met hen in contact te komen en meer omzet te creëren. Want als we willen dat we allemaal socialer gaan leveren, zijn sociale ondernemingen maar met één ding geholpen: business.”
Ook Arjan wil verdere stappen zetten op het gebied van duurzaamheid. “Het liefst willen we met RS Finance een bijdrage leveren aan de duurzame inzetbaarheid, persoonlijke ontwikkeling en gezondheid van mensen die bij ons werken, of van mensen in onze omgeving die op deze gebieden een achterstand hebben. Verder ondersteunen we graag ondernemers die actief zijn op het gebied van duurzaamheid. Soms investeren we onze eigen tijd in die projecten, of vullen we daar bestuursfuncties in.”
Daarnaast blijkt er op het gebied van inkoop nog meer mogelijk te zijn. Arjan: “Ik hoor Bonnie net over thee en denk: hé, interessant, want die kopen wij ook nog bij een van de grote fabrikanten. Het is de moeite waard om eens te kijken naar een alternatief daarvoor. Het zijn kleine stapjes, maar daar begint het altijd mee.”
Bonnie: “Soms is het moeilijk om het in perspectief te blijven zien. Na olie is koffie het belangrijkste handelsproduct ter wereld, dus wat betekenen wij nou? Maar gemiddeld houden 150 families een leefbaar inkomen over aan wat we doen. Als je oog in oog met de boeren staat, zie je dat ieder kopje koffie voor die families daadwerkelijk het verschil maakt. En 750 kopjes per week al helemaal.”
Schrijf je dan in voor onze nieuwsbrief. We versturen deze vier keer per jaar.
Selecteer een branche
Zoekterm